„Pieczęcie urzędowe (w tym pieczęcie różnych władz lokalnych) są częścią naszego życia. Towarzyszą nam od urodzenia aż do śmierci. Do niedawna współtworzyły wszystkie dokumenty, które poświadczały naszą tożsamość. Dokumenty wskazywały na imię, nazwisko, narodowość, wykształcenie, a także na stan cywilny. Pieczęcie odciskano na potwierdzeniach uprawnień do wykonywania zawodu, czy też pod urzędowymi zezwoleniami na podejmowanie aktywności reglamentowanej przez różnego rodzaju urzędy i instytucje. Dziś z uwagi na przeobrażenia formy niektórych dokumentów pieczęcie zastąpione zostały cechami nośnika, tj. nadrukami godeł państwowych, czy też skomplikowanymi symbolami dobieranymi przez władze do oznakowania oraz zabezpieczenia własnej produkcji kancelaryjnej.
Zainteresowanie odbiorców współczesnych dokumentów koncentruje się na treści pism, a sposób ich uwierzytelnienia jest pomijany. Możemy to wytłumaczyć cechami współczesnej sfragistyki. Urzędy państwowe posługują się stemplami z godłem państwowym. Orzeł Biały jest symbolem znanym, rozpoznawalnym i nie wywołuje nadzwyczajnych emocji. Samorządy gminne, powiatowe i wojewódzkie do potwierdzania czynności urzędowych istotnych dla obywatela stosują także symbole władzy krajowej. Realizują zadania zlecone przez administrację rządową i dokumentują to symbolem suwerena. Przestrzeń, w której dziś pojawiają się godła oryginalne na pieczęciach urzędowych została poważnie ograniczona. Znaki własne wykorzystują bez ograniczeń kościoły oraz zwierzchnicy kościołów. Stosują je także samorządy terytorialne, ale tylko podczas wypełniania zadań własnych.
W przeszłości wyobrażenie napieczętne, treść napisu, tj. legenda oraz teksty objaśniające, a nawet kształt stempla budziły zainteresowanie dysponenta pieczęci i odbiorcy opieczętowanego dokumentu. Odbiorca pisma (poprzez analizę odcisku) poznawał wystawcę, identyfikował jego uprawnienia i tym samym klasyfikował wartość dowodową dokumentu. Dla właściciela stempla jego pole było miejscem manifestowania treści ważnych z powodów politycznych, religijnych, prawnych, rodowych, czy też tylko estetycznych. Pieczęć świadczyła o pozycji społecznej oraz ekonomicznej właściciela. Była świadectwem jego erudycji i kultury. …”
Fragment wstępu pracy M. Adamczewskiego „Pieczęcie urzędowe władz lokalnych z obszaru polski centralnej”.
Czytaj więcej:
Pieczęcie urzędowe władz lokalnych z obszaru Polski centralnej.
Cz. 1. Pieczęcie władz kościoła do połowy XX wieku, Łódź 2010.
Cz. 2. Pieczęcie sądów szlacheckich do 1793 roku, Łódź 2010.
Cz. 3. Pieczęcie władz miejskich do 1950 roku, Łódź 2010.