Wjeżdżając do Kłodzka, dostrzega się w pierwszym momencie górującą nad miastem potężną twierdzę i leżące przy jej stokach stare miasto. Wiele budynków ozdobionych jest renesansowymi detalami i co krok można natrafić na małe arcydzieła kunsztu dawnych mistrzów kamieniarskich: gryfy, personifikacje cnót, portale strzeżone przez smoki, czy postacie św. Katarzyny albo św. Barbary. Ciekawostką jest pochodzący z XIV w. kamienny trójprzęsłowy most gotycki, będący miniaturową kopią praskiego mostu Karola. Znajdziemy wśród ozdabiających go elementów XVII – wieczne figury świętych, w sześciu grupach, z Janem Nepomucenem i Wacławem. W tysiącletnim Kłodzku skupia się więc charakter całego regionu.
Il. 1. Fragment panoramy miasta widocznej z twierdzy
(fot. M. Kopniak)
Il. 2. Mury twierdzy wybudowanej w latach (1680 – 1702) i część miasta (fot. M. Kopniak)
Il. 3. Elementy dekoracyjne fasad budynków
(fot. M. Kopniak)
Il. 4. Fragment trójprzęsłowego mostu gotyckiego z XIV w.
(fot. M. Kopniak)
Kiedy dokładnie miasto zostało lokowane nie wiadomo, ponieważ nie zachował się żaden dokument w tym zakresie. Niektórzy historycy uważają jednak, że mogło to nastąpić już w 1223 r. Herb przedstawiający lwa z dwoma ogonami został nadany miastu dopiero za panowania Przemysława Ottokara (1253 – 1278). Warto dodatkowo wspomnieć, że pierwszy gród istniał tutaj już pod koniec X wieku i należał do suwerennego państwa libickiego, którego władcą był Sławnik, ojciec św. Wojciecha. Natomiast od 1310 r. w mieście szkołę parafialną prowadzili joannici, a jej najwybitniejszym uczniem był Arnoszt z Pardubic, późniejszy pierwszy arcybiskup praski i pierwszy kanclerz Uniwersytetu w Pradze. To on w 1349, pełniąc już funkcję arcybiskupa, sprowadził do Kłodzka augustianów i ufundował klasztor oraz kolegiatę na Górze Zamkowej. W jego skryptorium powstał prawdopodobnie Psałterz floriański.
Il. 5. Pieczęć Arnoszta z Pardubic (1297 – 1364)
(fot. M. Kopniak)
Il. 6. Brama z grupą rzeźbiarską z XVIII w. prowadząca do kościoła Wniebowzięcia NMP, ufundowanego testamentem bp. Arnoszta z Pardubic (fot. M. Kopniak)
Nieopodal podnóża twierdzy, która była ostatni raz oblegana podczas wojen napoleońskich w 1807 r., przy ul. Łukasiewicza 4, w budynku dawnego konwiktu jezuickiego, swoją siedzibę ma Muzeum Ziemi Kłodzkiej. Na ekspozycji pośród wielu interesujących zabytków z różnych okresów znajduje się także kilka tłoków pieczętnych, w tym tłok wielkiej pieczęci miasta Kłodzka z XIII w. wykonany z brązu. W grupie pozostałych eksponatów należy wymienić tłoki: cechu rzeźników z datą 1574 (wykonany w srebrze), cechu gwoździarzy i igielników z XVI w., cechu białoskórników z datą 1622, a także tłok sądu z datą 1550.
Opracowanie: Mariusz Kopniak
Żródła:
- Muzeum Ziemi Kłodzkiej.
- Bartkiewicz K., Dzieje ziemi kłodzkiej w wiekach średnich, Wrocław: Ossolineum, 1977.
- Polska na weekend – przewodnik turystyczny, red. Hetnał A., Niemirowska-Kaczyńska M., Rusin W., Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 1999.
- Gładkiewicz R. (red.), Kłodzko. Dzieje miasta, Kłodzko: Muzeum Ziemi Kłodzkiej, 1998.
- Galas A., Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2001.