W listopadzie 2020 dzięki uprzejmości prywatnych kolekcjonerów pozyskano do galerii Sigillarium.pl zdjęcia i informacje dotyczące dwudziestu nowych tłoków pieczętnych.
Tłoki zaprezentowano poniżej w kolejności alfabetycznej względem nazwy miejscowości przywołanej w legendzie lub odtworzonej ze źródeł historycznych.
Tłoki te umieszczono (równolegle) w odpowiednich grupach tematycznych w sekcji -> Galeria – zbiory prywatne
Tłoki pieczętne z ziem historycznie związanych z państwem polskim
1 | kolekcja prywatna | |
2 | BORSZCZÓW Kazimierz Karol Chmielewski zastępca notariusza |
|
3a | mosiądz | |
3b | – | |
4 | owalna 40,5 x 34 mm | |
5 | wypukłoryty | |
6 | na rancie matrycy napis: J. W. METZ // LWÓW | |
7 | brak, trzpień do jego nabicia | |
7a | 41 mm | |
7b | 34,5 mm | |
7c | 6,5 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w półotoku górnym: * POLSKA* w półotoku dolnym (podwójnym): KAZIMIERZ KAROL CHMIELEWSKI // ZASTĘPCA NOTARIUSZA W BORSZCZOWIE |
|
10 | W polu pieczęci orzeł zbliżony do orła królewsko-polskiego. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, podwójne obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | BUDA ZBARAZKA Oddział C. K. Straży Skarbowej |
|
3a | mosiądz | |
3b | drewno | |
4 | okrągła Ø 35 mm | |
5 | wypukłoryty | |
6 | – | |
7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce | |
7a | 48 mm | |
7b | 42 mm | |
7c | 6 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w półotoku górnym: • ODDZIAŁ C.K. STRAŻY SKARBOWEJ • w półotoku dolnym: W BUDZIE ZBARAZKIEJ |
|
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, godło Cesarstwa Austrii – orzeł dwugłowy w koronie cesarskiej ze wstęgami, trzymający w szponach miecz i jabłko, a na piersi tarczę herbową trójdzielną w pas, otoczoną łańcuchem Orderu Złotego Runa. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągle. | |
11 | – | |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | CIĘŻKOWICE Miasto |
|
3a | mosiądz | |
3b | – | |
4 | okrągła Ø 37 mm | |
5 | wklęsłoryty | |
6 | – | |
7 | brak, tuleja do mocowania uchwytu | |
7a | 23 mm | |
7b | 18,5 mm | |
7c | 4,5 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w otoku:*SIGILLUM MAGISTRATUS CIESZKOWICENSIS |
|
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem perełkowym, na tarczy renesansowej, stojący na murawie (gałęzi?) ptak z uniesionymi skrzydłami, po jego prawej stronie sześciopromienna gwiazda. Nad tarczą korona o trzech fleuronach i dwóch pałkach. Po prawej stronie tarczy źdźbła trawy (trzciny?), po lewej gałązka z liśćmi, poniżej inne elementy roślinne. Na zewnątrz pola legendy podwójne obrzeżenie, ciągłe i wieńcowe . | |
11 | – | |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | GŁOGÓW Cech pasamonników |
|
3a | mosiądz | |
3b | mosiądz | |
4 | okrągła Ø 42 mm, stanowiąca z uchwytem jedną całość | |
5 | wklęsłoryty | |
6 | na krawędzi matrycy znacznik prawidłowego ustawienia tłoka | |
7 | uchwyt w formie ostrosłupa ściętego o podstawie prostokątnej z otworem w górnej części | |
7a | 42 mm | |
7b | 33,5 mm | |
7c | 8,5 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w otoku: *DER POSAMANDTIRER H (and) WARKCHS SIGEL IN G(ross) GLOGV |
|
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem perełkowym, narzędzia pasamonników: tarcza kratkowana (rama do wyplatania taśm?), powyżej sznur z węzłami i chwostami po sześć z każdej strony, w klejnocie koło paleczne, nad nim nożyce postrzygackie ostrzami w dół pomiędzy dwoma czółenkami tkackimi. Po prawej i lewej osadzone na drzewcach szyldy cechowe wykonane z czterech taśm przeplecionych dwoma poprzeczkami (listwami) i zakończone renesansową tarczą, pod każdym z nich pełne koło o 11 zębach z otworem pośrodku. Na zewnątrz, wokół pola legendy, podwójne obrzeżenie, ciągłe i wieńcowe. | |
11 | – | |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | KLEWAŃ Starosta miejski |
3a | mosiądz |
3b | – |
4 | okrągła Ø 33 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | na rancie matrycy znacznik prawidłowego ustawienia tłoka |
7 | brak, trzpień do jego nabicia |
7a | 36 mm |
7b | 27,5 mm |
7c | 8,5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: * КЛЕВАНСК (ого). МЕЩАН (ского) СТАРОСТЫ РОВЕНСК (ого) УѢЗДА |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, zmodyfikowany herb guberni wołyńskiej (wz. 1856 r.) przedstawiający na tarczy krzyż kawalerski. Nad tarczą korona cesarska. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | Odcisk tej pieczęci znajduje się w publikacji: V. Perkun, Katalog pieczęci z ziem ukraińskich ze zbiorów Profesora Mariana Gumowskiego, s. 499. |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | KNURÓW Kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca |
3a | mosiądz |
3b | – |
4 | okrągła Ø 36 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | Na odwrocie matrycy sygnatura wytwórcy STEMPEL – KAISER // BERLIN |
7 | brak, gwintowany otwór do jego wkręcenia |
7a | 8,5 mm |
7b | – |
7c | 8,5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła, minuskuła |
9b | w otoku zewnętrznym: + SIGILL (um). ECCLES (iae). PAROCHIAL(is). KNUROW RESTITUTATE A (nno). D (omini). 1916. w otoku wewnętrznym: S (ank) t. LAURENTIUS |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy podwójnym obrzeżeniem ciągłym, półpostać św. Wawrzyńca w diakońskiej dalmatyce, z podwójnym nimbem wokół głowy wypełnionym wewnątrz promieniami, trzymającego w prawej dłoni gałązkę palmy. Po lewej fragment kraty. W otoku wewnętrznym otaczającym pole pieczęci, po bokach dwie gałązkami palmowe i napis. Otok wewnętrzny oddzielony od otoku zewnętrznego podwójnym obrzeżeniem ciągłym. Na zewnątrz, wokół pola legendy, podwójne obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | Kościół pw. św. Wawrzyńca w 1935 r. został przeniesiony do Chorzowa. |
1 | kolekcja prywatna |
2 | KRAKÓW Pocztowy Urząd Przewozowy |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 36 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | na rancie nr grawera 5 |
7 | uchwyt toczony o kulistej gałce, rekonstrukcja |
7a | 102 mm |
7b | 89 mm, w tym skuwka 11 mm |
7c | 13 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: * POCZTOWY URZĄD PRZEWOZOWY * KRAKÓW |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, wizerunek orła w koronie, ustalony dla godła herbu Rzeczypospolitej Polskiej w 1927 r. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | na odwrocie matrycy numer ewidencyjny 3659, sygnatura wytwórcy: orzeł i herb Kościesza, między nimi napis: MENNICA // PAŃSTWOWA |
1 | kolekcja prywatna |
2 | KUTNO Kurator 19-ej Placówki Kutnowskiej Powiatowej Kurateli Trzeźwości Narodowej |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 34 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | na rancie matrycy sygnatura wytwórcy: Z. WEINKRANZ // VARSOVIE |
7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce, rekonstrukcja |
7a | 112 mm |
7b | 105, w tym skuwka 14,5 mm |
7c | 7 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w górnym półotoku: КУТН (овское). УҌЗ (дное). ПОПЕЧ (ительство). О НАРОД (ной). ТРЕЗВОСТИ w dolnym półotoku: * ПОПЕЧ (итель) 19 ГО УЧ (реждения). * |
10 | W polu pieczęci herb guberni warszawskiej (wz. 1869 r.) przedstawiający na tarczy snop zboża przecięty wpół rzeką. Nad tarczą korona cesarska. Po bokach tarczy wieniec z dębowych liści przeplatany i przewiązany u dołu wstęgą Orderu św. Andrzeja. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | NOWOSIUŁKI Gromada |
|
3a | mosiądz | |
3b | – | |
4 | okrągła Ø 31,5 mm | |
5 | wklęsłoryty | |
6 | – | |
7 | brak, trzpień do jego nabicia | |
7a | 27 mm | |
7b | 20 mm | |
7c | 7 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w otoku: * PIECZĘĆ GROMADY NOWOSIUŁKI |
|
10 | W polu pieczęci, wbite drzewcami w murawę, grabie skrzyżowane z kosą. Z murawy wyrasta pięć kęp trawy. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | PRZEDMIEŚCIE Zwierzchność Gminy |
|
3a | mosiądz | |
3b | mosiądz/drewno | |
4 | okrągła Ø 32 mm | |
5 | wklęsłoryty | |
6 | – | |
7 | uchwyt dwuczęściowy – trzpień mosiężny toczony, do którego przymocowany jest drewniany uchwyt toczony o gruszkowatej gałce, | |
7a | 105 mm | |
7b | 100 mm, w tym trzpień mosiężny 17 mm, skuwka 6 mm | |
7c | 5 mm | |
8 | na gałce znacznik prawidłowego ustawienia tłoka | |
9a | majuskuła | |
9b | w otoku rozdzielonym skrzyżowanymi gałązkami: ZWIERZCHNOŚĆ GMINY PRZEDMIEŚCIA w polu: 1881 |
|
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, łańcuch o okrągłych ogniwach ułożony wzdłuż 2/3 obrzeżenia, zakończony z prawej strony hakiem, poniżej data. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | obecnie część miasta Sanok |
1 | kolekcja prywatna |
2 | RADZYŃ Inspektor szkolny |
3a | mosiądz |
3b | – |
4 | okrągła Ø 47 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | – |
7 | brak, trzpień do jego nabicia |
7a | 31 mm |
7b | 22,5 mm |
7c | 8,5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła, minuskuła |
9b | w półotoku górnym: o INSPEKTOR SZKOLNY o w półotoku dolnym: W RADZYNIU |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy podwójnym obrzeżeniem ciągłym, wizerunek orła w koronie, ustalony dla herbu Rzeczypospolitej Polskiej w 1919 r. Na zewnątrz, wokół pola legendy, podwójne obrzeżenie ciągłe. |
11 | J. Giersz, Pieczęcie – niedoceniana i nie do końca znana działalność Mennicy Warszawskiej, Biuletyn Numizmatyczny 4/2018, s. 277. J. Giersz, Orzeł Biały na pieczęciach urzędowych w XIX i XX w., Odkrywca 5/2019, s. 65. |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | SOBIESZÓW Naczelnik miasta |
3a | mosiądz |
3b | tworzywo sztuczne |
4 | okrągła Ø 25 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | na rancie matrycy nr fabryczny 405 022, numer grawera 131, sygnatura wytwórcy m // W |
7 | uchwyt o kulistej gałce |
7a | 71,5 mm |
7b | 62,5mm |
7c | 9 mm |
8 | na gałce uchwytu znacznik prawidłowego ustawienia tłoka oraz sygnatura wytwórcy m // W |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: • NACZELNIK MIASTA SOBIESZOWA |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem perełkowym, wizerunek orła, ustalony dla godła herbu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w 1955 r. Na zewnątrz pola legendy pojedyncze obrzeżenie sznurowe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | STARE KUROWO (ALT-CARBE) Gmina |
|
3a | mosiądz | |
3b | drewno | |
4 | okrągła Ø 33 mm | |
5 | wklęsłoryty | |
6 | na rancie matrycy znacznik prawidłowego ustawienia tloka | |
7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce, lakierowany na czarno | |
7a | 107 mm | |
7b | 98,5 mm, w tym skuwka 6,5 mm | |
7c | 8,5 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła, minuskuła | |
9b | w otoku: • Siegel der Gemeinde Alt-Carbe • // Kreis Friedeberg n/M. |
|
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem ciągłym, sześciopromienna gwiazda złożona z sześciu deltoidów wypukłych dzielonych przekątnymi. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | Inne spotykane nazwy miejscowości: Altkarbe, Alt Karbe, Altcarbe. |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | SULMICE Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego |
|
3a | mosiądz | |
3b | drewno | |
4 | okrągła Ø 32 mm | |
5 | wypukłoryty | |
6 | – | |
7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce, lakierowany na czarno | |
7a | 88 mm | |
7b | 81 mm, w tym skuwka 6,5 mm | |
7c | 7 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w otoku: СВ (ято). КРЕСТОВОЗДВИЖ (енская). Ц (ерковъ). СУЛЬМИЦКАГО – ПРИХОДА ХОЛМ (ской). ЕП (архии). |
|
10 | W polu pieczęci, na murawie, budynek cerkwi od frontu. Na dachu trzy wieże zwieńczone cebulastymi kopułami i prawosławnymi krzyżami, każda z pojedynczym oknem. Środkowa wieża wyższa i szersza. Od wejścia do cerkwi, znajdującego się w centralnej części budynku i zakończonego półkolistym portalem, ku dołowi wiodą rozszerzające się czterostopniowe schody. Ponad portalem okrągła rozeta. Po obu stronach wejścia wysokie sześciopolowe okna zakończone półkoliście. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | Eparchia chełmska funkcjonowała w latach 1905-1922. |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | TARCZEK Kasjer Tarczkowskiej Gminnej Kasy Oszczędnościowo -Pożyczkowej |
|
3a | mosiądz | |
3b | – | |
4 | okrągła Ø 35,5 mm | |
5 | wklęsłoryty | |
6 | – | |
7 | brak, trzpień do jego nabicia | |
7a | 35 mm | |
7b | 29,5 mm | |
7c | 5,5 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w otoku: * КАССИРЪ ТАРЧКОВСКОЙ ГМ (инной). ССУДО-СБЕРЕГ (ательной). КАССЫ |
|
10 | W polu pieczęci herb guberni radomskiej (wz. 1869 r.) przedstawiający na tarczy snop pszenicy, po bokach którego znajdują się dwa młoty. Nad tarczą korona cesarska. Po bokach tarczy wieniec z dębowych liści przeplatany i przewiązany u dołu wstęgą Orderu św. Andrzeja. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, podwójne obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | TARNOBRZEG Ubezpieczalnia Społeczna |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | ośmiokątna 40 x 32 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | na rancie matrycy numer grawera 10 |
7 | uchwyt toczony o kulistej gałce |
7a | 99 mm |
7b | 86 mm, w tym skuwka 10 mm |
7c | 13 mm |
8 | na uchwycie znacznik prawidłowego ustawienie tłoka |
9a | majuskuła |
9b | w polu poniżej obrazu napieczętnego: UBEZPIECZALNIA // SPOŁECZNA // W TARNOBRZEGU // 1 |
10 | W polu pieczęci wizerunek orła w koronie, ustalony dla godła herbu Rzeczypospolitej Polskiej w 1927 r. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | na odwrocie matrycy numer ewidencyjny 1183, sygnatura wytwórcy: orzeł i herb Kościesza, między nimi napis: MENNICA // PAŃSTWOWA |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | TARNOGÓRA Kościół parafialny pw. św. Zofii |
|
3a | mosiądz | |
3b | drewno | |
4 | okrągła Ø 34 mm | |
5 | wypukłoryty | |
6 | – | |
7 | uchwyt toczony o kulistej gałce | |
7a | 88 mm | |
7b | 81 mm, w tym skuwka 3 mm | |
7c | 7 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w otoku: * SIGIL (lum). ECCL (esiae). PAR (ochialis). S (anta). SOFIAE E (?). C (?). INP (ace). TARNOGÓRA |
|
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, półpostać NMP w zamkniętej koronie na głowie i pelerynie, rozpościerająca ręce w geście zaproszenia, poniżej trzy modlące się półpostaci. Na zewnątrz, wokół pola legendy, podwójne obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | WŁOCŁAWEK Szkoła Elementarna Miejska Nr 5 we Włocławku |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 35 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce |
7a | 86,5 mm |
7b | 81,5mm, w tym skuwka 11,5 mm |
7c | 5 mm |
8 | w dolnej części uchwytu znacznik prawidłowego ustawienia tłoka |
9a | majuskuła, minuskuła |
9b | w otoku: + SZKOŁA ELEM (entarna). MIEJSKA No 5 w WŁOCŁAWKU |
10 | W polu pieczęci orzeł zbliżony do orła królewsko-polskiego. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna | |
2 | NN Egzekutor podatkowy C.K. Urzędu Podatkowego |
|
3a | mosiądz | |
3b | mosiądz/drewno | |
4 | okrągła Ø 34 mm | |
5 | wklęsłoryty | |
6 | – | |
7 | dwuczęściowy – trzpień mosiężny toczony, do którego przymocowany jest drewniany uchwyt toczony o gruszkowatej gałce | |
7a | 113 mm | |
7b | 106 mm, w tym trzpień mosiężny 16 mm, uchwyt drewniany 90 mm, w tym skuwka 8 mm | |
7c | 7 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła | |
9b | w otoku: * EGZEKUTOR PODATKOWY C. K. URZĘDU PODATKOWEGO |
|
10 | W polu pieczęci godło Cesarstwa Austrii – orzeł dwugłowy w koronie cesarskiej ze wstęgami, trzymający w szponach miecz i jabłko, a na piersi tarczę herbową z herbem Habsburgów, otoczoną łańcuchem Orderu Złotego Runa. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, podwójne obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | – |
Inne europejskie tłoki pieczętne
1 | kolekcja prywatna | |
2 | GÜSTROW [NIEMCY] Komenda lotniska |
|
3a | mosiądz | |
3b | drewno | |
4 | prostokątna 79 x 24 mm | |
5 | wypukłoryty | |
6 | – | |
7 | uchwyt toczony o wydłużonej gałce | |
7a | 107 mm | |
7b | 95,5 mm, w tym skuwka 12 mm | |
7c | 11,5 mm | |
8 | – | |
9a | majuskuła, minuskuła | |
9b | w polu: Fliegerhorstkommandantur // Güstrow |
|
10 | W polu pieczęci napis. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. | |
11 | – | |
12 | – |