We wrześniu 2022 dzięki uprzejmości prywatnych kolekcjonerów pozyskano do galerii Sigillarium.pl zdjęcia osiemnastu nowych tłoków pieczęci. Zaprezentowano je poniżej w kolejności alfabetycznej względem nazwy miejscowości przywołanej w legendzie lub odtworzonej ze źródeł historycznych (dodatkowo zostaną one umieszczone równolegle w odpowiednich grupach tematycznych w sekcji -> Galeria – zbiory prywatne).
Pod nazwą miejscowości w tabeli podpięty jest link do szczegółowych informacji.
Kliknięcie na obraz matrycy powoduje jego powiększenie.
Tłoki pieczęci z ziem historycznie związanych z państwem polskim
1 | kolekcja prywatna |
2 | BOGORIA Urząd Starszych Zgromadzenia Tkaczy |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 25 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce, pęknięty u podstawy |
7a | 87 mm |
7b | 80 mm, w tym skuwka 7 mm (Ø 14 mm) |
7c | 7 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: * URZĄD STAR (szych): ZGROM (adzenia): TKACZY w polu (poniżej obrazu napieczętnego): BOGORYA |
10 | W polu pieczęci czółenka tkackie w rozstrój na opak, z każdego z nich wysuwa się nić. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie perełkowe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | BRZEŚĆ (KUJAWSKI) Faustyn Leśniewski rejent |
3a | mosiądz |
3b | – |
4 | okrągła Ø 39 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | brak uchwytu |
7a | 4 mm |
7b | – |
7c | 4 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w półotoku górnym: KRÓLESTWO POLSKIE w trzech półotokach dolnych: FAUSTYN LEŚNIEWSKI // REJENT KANCELLARYI // POWIATU BRZESKIEGO |
10 | W polu pieczęci wizerunek dwugłowego orła ukoronowanego pod wspólną koroną, z berłem, mieczem i jabłkiem w szponach. Na jego piersi herb Orzeł Biały na tle płaszcza królewskiego, zwieńczonego koroną. Wizerunek ustalony dla herbu (godła) Królestwa Polskiego w 1815 r. i używany do 1842 r. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie wieńcowe. |
11 | J. Giersz, Mennica Warszawska – wytwórca pieczęci od 190 lat, Mówią Wieki 2/2015, s. 43,J. Giersz, Pieczęcie – niedoceniana i nie do końca znana działalność Mennicy Warszawskiej, Biuletyn Numizmatyczny 4/2018, s. 272 |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | INOWROCŁAW Starosta powiatowy |
3a | stal |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 35 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o kulistej gałce |
7a | 112 mm |
7b | 101 mm, w tym skuwka 7 mm (Ø 17 mm) |
7c | 11 mm |
8 | na uchwycie tabliczka z wytartą nazwą wytwórcy |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: * DER KÖNIGLICHE LANDRAT DES KREISES * // HOHENSALZA |
10 | W polu pieczęci orzeł pruski w koronie, z berłem i jabłkiem w szponach oraz monogramem FR na piersi. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | INOWROCŁAW Starosta powiatowy |
3a | stal |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 35 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o kulistej gałce |
7a | 111 mm |
7b | 100 mm, w tym skuwka 7 mm (Ø 17 mm) |
7c | 11 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: * DER KÖNIGLICHE LANDRAT DES KREISES * // HOHENSALZA |
10 | W polu pieczęci orzeł pruski w koronie, z berłem i jabłkiem w szponach oraz monogramem FR na piersi. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | KOBYLEC Ewangelicka społeczność szkolna |
3a | mosiądz |
3b | – |
4 | okrągła Ø 33 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | na rancie matrycy sygnatura wytwórcy: THEODOR KAISER // BERLIN S.W. 12 |
7 | brak uchwytu, trzpień do jego zamocowania |
7a | 36 mm |
7b | – |
7c | 8,5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła, minuskuła |
9b | w półotoku górnym: Evangelische Schulgemeinde w półotoku dolnym: Kreis Wongrowitz w polu: KOBYLETZ |
10 | W polu pieczęci nazwa miejscowości. Powyżej i poniżej rozeta w pas. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | KRAKÓW Biblioteka Alfreda Schlichtinga |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 26 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o kulistej gałce, lakierowany na czarno, na gałce znacznik prawidłowego ustawienia tłoka (pineska) |
7a | 109 mm |
7b | 102 mm, w tym stopka 12 mm, cokół 4,5 mm, stanowiące z matrycą jedną całość, skuwka 8 mm (Ø 14 mm) |
7c | 7 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: + BIBLIOTHECA + // […] + – ALFR (ed). SCHLICHTING |
10 | W polu pieczęci na tarczy herb Schlichting. Powyżej korona o trzech fleuronach i dwóch pałkach. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | Zobacz dodatkowo: Nekrolog Alfreda Schlichtinga. Zamaskowana mosiężną nakładką część opisu w legendzie (chodzi o pierwsze imię) jest prawdopodobnie przykładem posługiwania się tą pieczęcią przez spadkobiercę wcześniejszego dysponenta. |
1 | kolekcja prywatna |
2 | KRAKÓW Zakład Higieny |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 30 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o kulistej gałce |
7a | 109 mm |
7b | 104,5 mm, w tym stopka 6,5 mm, cokół 7,5 mm, stanowiące z matrycą jedną całość, skuwka 9 mm (Ø 14 mm) |
7c | 4,5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła, minuskuła |
9b | w półotoku górnym: * ZAKŁAD HYGIENY * w półotoku dolnym: w KRAKOWIE. |
10 | W polu pieczęci tarcza dwudzielna w słup. W polu pierwszym dwa skrzyżowane berła, w polu drugim laska Eskulapa. Tarcza zwieńczona koroną zamkniętą z krzyżem. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, podwójne obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | POLANOWICE Kościół |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 28 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce |
7a | 78 mm |
7b | 73 mm, w tym skuwka 8 mm ( Ø 15 mm) |
7c | 5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła, minuskuła |
9b | w otoku: SIGILLUM ECCLESIAE POLANOVICENSIS 1825. w polu pieczęci: 2 Timoth (y). // Cap (itulum) 2 v (ersum). 19 |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, napis w dwóch wierszach. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | POZNAŃ – JEŻYCE PORN Wydział Spraw Wewnętrznych |
3a | mosiądz |
3b | mosiądz |
4 | okrągła Ø 25 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt owalny z drutu mosiężnego |
7a | 26 mm |
7b | 18 mm |
7c | 8 mm |
8 | – |
9a | majuskuła, minuskuła |
9b | w górnym otoku: * WYDZIAŁ SPRAW WEWNĘTRZNYCH * w dolnym otoku: PORN Poznań-Jeżyce |
10 | W polu pieczęci, odzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym liczba 15. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | WARSZAWA Dom Wychowawczy im. ks. Boduena |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 34 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o kulistej gałce |
7a | 99 mm |
7b | 91 mm, w tym skuwka 7 mm ( Ø 16 mm) |
7c | 8 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku zewnętrznym odzielonym od otku wewnętrznego obrzeżeniem ciągłym: * DOM WYCHOWAWCZY * // MAGISTRAT M (miasta).ST (ołecznego). // WARSZAWY w otoku wewnętrznym: IMIENIA // KS (iędza). BODUENA |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, godło Warszawy – Syrena. Wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | J. Giersz, Pieczęcie władz, urzędów,zakładów, instytucji i przedsiębiorstw miejskich Warszawy z lat 1917 – 1950 (na wybranych przykładach), Biuletyn Numizmatyczny 1/2020, s. 42. |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | WARSZAWA Komisja Centralna Kształcenia Podyplomowego WAM – PZPR |
3a | mosiądz |
3b | tworzywo sztuczne |
4 | okrągła Ø 20 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | na rancie matrycy numer ewidencyjny grawera 70 i sygnatura Mennicy m/W |
7 | uchwyt o kulistej gałce |
7a | 73 mm |
7b | 64 mm |
7c | 9 mm |
8 | na gałce uchwytu znacznik prawidłowego ustawienia tłoka |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: * POLSKA ZJEDNOCZONA PARTIA ROBOTNICZA w polu: KOM (isja). CENTR (alna). // KSZTAŁCENIA // PODYPLOM (owego). // W (ojskowa) A (kademia) M (edyczna). |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legeny obrzeżeniem ciągłym, napis w czterech wierszach. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
1 | kolekcja prywatna |
2 | ZAGÓRÓW Magistrat |
3a | mosiądz |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 25 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce |
7a | 90 mm |
7b | 84,5 mm, w tym stopka 4 mm, stanowiąca z matrycą jedną całość, skuwka 11 mm (Ø 14 mm) |
7c | 5,5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w półotoku górnym: POW (iat): KONIŃSKI w półotoku dolnym (zewnętrznym): M (iasta): ZAGUROWA w półotoku dolnym (wewnętrznym): MAGISTRAT w polu: N (umer) / 2 |
10 | W polu pieczęci wizerunek dwugłowego orla ukoronowanego ze wstęgami pod wspólną koroną, z berłem i jabłkiem w szponach. Na jego piersi herb Orzeł Biały, wokół łańcuch Orderu św. Andrzeja. Wizerunek ustalony dla herbu (godła) Królestwa Polskiego w 1858 r. i używany do 1867/1868 r. Po bokach rozdzielony napis. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |
Inne europejskie tłoki pieczęci
1 | kolekcja prywatna |
2 | BÉTHARRAM [FRANCJA] Przełożony generalny Zgromadzenia Najświętszego Serca Jezusowego |
3a | mosiądz srebrzony |
3b | mosiądz srebrzony |
4 | okrągła Ø 19 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt ozdobny o wydłużonej i spłaszczonej u szczytu gałce, na gałce znacznik prawidłowego ustawienia tłoka (monogram maryjny z Lourdes; N (otre) D (ame), zwieńczony koroną o 7 fleuronach i 6 pałkach), na powierzchni bocznej uchwytu rozmieszczonych 28 lilii (w słup 4,3,4) |
7a | 71 mm |
7b | 65,5 mm, w tym stopka 6,5 mm, cokół 10 mm, stanowiące z matrycą jedną całość |
7c | 4,5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: • SUPÉRIEUR GÉNÉRAL • // BETHARRAM w polu: DE |
10 | W polu pieczęci gorejące serce, otoczone koroną cierniową. Poniżej napis. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | Zobacz dodatkowo: Zgromadzenie Najświętszego Serca Jezusowego z Bétharram oraz Sanktuarium w Bétharram |
1 | kolekcja prywatna |
2 | FRANCJA Związek Byłych Członków Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość |
3a | cyna |
3b | drewno |
4 | okrągła Ø 41 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | – |
7 | prostopadłościan o podstawie prostokąta 46 x 43,5 mm |
7a | 22 mm |
7b | 20 mm |
7c | 2 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku (w pierścieniu zewnętrznym): * UNION DES ANCIENS DE LA RESISTANCE POLONAISE P (olskiej). O (rganizacji). W (alki). [o] N (iepodległość). w otoku (w pierścieniu wewnętrznym): ••• ZWIĄZEK BYŁYCH CZŁONKÓW P (olskiej). O (rganizacji). W (alki). [o] N (iepodległość). w polu (na belce): PZOBWCN; rozwinięcie poszczególnych części skrótu: POWN – P (olska) O (rganizacja) W (alki) [o] N (iepodległość), ZBC – Z (wiązek) B (yłych) C (złonków) |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem ciągłym, na postumencie z napisem, orzeł autorski. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, podwójne obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | Zobacz dodatkowo: P.O.W.N. |
1 | kolekcja prywatna |
2 | ŠAŠOVSKÉ PODHRADIE [SŁOWACJA] Cech młynarzy |
3a | mosiądz |
3b | stal |
4 | okrągła Ø 45 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt o formie graniastosłupa o ośmiokątnej podstawie |
7a | 139 mm |
7b | 134,5 mm, w tym stopka 24 mm, cokół 3 mm, rękojeść 107,5 mm, stanowiące jedną całość |
7c | 4,5 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku: * SIGILL (um): MOLITORUM DOMINII SASKEÖ ANNO 1781 |
10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem sznurowym, koło paleczne, nad nim niezidentyfikowane narzędzie. Po prawej topór, poniżej cyrkiel, pod nim punktak. Po lewej siekiera, poniżej zdzierak, pod nim węgielnica. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie wieńcowe. |
11 | – |
12 | Zobacz dodatkowo: Zamek Sachsenstein . Zobacz źródło: Saskeö |
1 | kolekcja prywatna |
2 | LONDYN [WIELKA BRYTANIA] Instytut Dyplomowanych Licytatorów i Pośredników w Obrocie Nieruchomościami |
3a | stal |
3b | – |
4 | okrągła Ø 61,5 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | na rancie matrycy znacznik prawidłowego ustawienia tłoka |
7 | brak uchwytu, trzpień do jego zamocowania (Ø 13 mm) |
7a | 32 mm |
7b | – |
7c | 13 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku (na szarfie): THE CHARTERED AUCTIONEERS’ AND ESTATE AGENTS’ INSTITUTE w polu (na szarfie): FIDELITAS / SECURITAS |
10 | W polu pieczęci tarcza francuska starego typu, dwudzielna w krokiew. W polu pierwszym dwa dęby w pas, każdy z czterema żołędziami pośrodku, w polu drugim mur forteczny z bramą i trzema blankowanymi wieżami, z których środkowa jest wyższa, każda wieża z oknem o formie krzyża. Tarcza zwieńczona hełmem bez korony z labrami. W klejnocie młotek aukcyjny pomiędzy skrzydłami orlimi. Poniżej tarczy dewiza na szarfie. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | Górna matryca pieczęci suchej. |
1 | kolekcja prywatna |
2 | LONDYN [WIELKA BRYTANIA] Instytut Dyplomowanych Licytatorów i Pośredników w Obrocie Nieruchomościami |
3a | mosiądz |
3b | – |
4 | okrągła Ø 61,5 mm |
5 | wypukłoryty |
6 | – |
7 | brak uchwytu |
7a | 8 mm |
7b | – |
7c | 8 mm |
8 | – |
9a | majuskuła |
9b | w otoku (na szarfie): THE CHARTERED AUCTIONEERS’ AND ESTATE AGENTS’ INSTITUTE w polu (na szarfie): FIDELITAS / SECURITAS |
10 | W polu pieczęci tarcza francuska starego typu, dwudzielna w krokiew. W polu pierwszym dwa dęby w pas, każdy z czterema żołędziami pośrodku, w polu drugim mur forteczny z bramą i trzema blankowanymi wieżami, z których środkowa jest wyższa, każda wieża z oknem o formie krzyża. Tarcza zwieńczona hełmem bez korony z labrami. W klejnocie młotek aukcyjny pomiędzy skrzydłami orlimi. Poniżej tarczy dewiza na szarfie. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | Dolna matryca pieczęci suchej. |
1 | kolekcja prywatna |
2 | WIELKA BRYTANIA NN |
3a | agat |
3b | agat |
4 | ośmiokątna 27 x 24 mm |
5 | wklęsłoryty |
6 | – |
7 | uchwyt ozdobny o formie graniastosłupa o ośmiokątnej podstawie |
7a | 81 mm |
7b | 76 mm, w tym stopka 9 mm, cokół 9 mm, stanowiące z matrycą jedną całość |
7c | 5 mm |
8 | – |
9a | – |
9b | – |
10 | W polu pieczęci tarcza szwajcarska dwudzielna w pas. W polu pierwszym trzy kule w pas, w polu drugim wspięty lew, po prawej i po lewej oraz poniżej strzała w słup, bełtem ku dołowi. Tarcza zwieńczona hełmem bez korony z labrami. W klejnocie półksiężyc. Na zewnątrz pola pieczęci pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
11 | – |
12 | – |