Nowe obiekty (marzec 2023)

W marcu 2023 do galerii Sigillarium.pl pozyskano zdjęcia dziewiętnastu tłoków pieczęci i stempli. Wśród nich na uwagę zasługuje typariusz osobisty należący do Stanisława Aleksandra Małachwskiego (1770-1849), hrabiego, generała brygady Księstwa Warszawskiego, senatora-kasztelana oraz regimentarza województw na lewym brzegu Wisły w powstaniu listopadowym. Ciekawostką jest także patriotyczny typariusz z Francji, prezentujący Napoleona dekorującego w Boulogne (16 sierpnia 1804 roku) Legią Honorową swoich zasłużonych żołnierzy. Od tego dnia w stosunku do armii francuskiej używało się określenia Wielka Armia, a jej godłem stał się orzeł. Ciekawostką jest także pieczęć z Galicji należąca do dowództwa Twierdzy Kraków. W nowych nabytkach znajduje się także tłok kościoła św. Anny w Broniszowie z XVII w., kilka tłoków z Królestwa Polskiego, a także tłok Komendanta Ośrodka Pracy w Niwce (w zasadzie można powiedzieć obozu pracy) z okresu PRL.

Tłoki pieczętne i stemple zaprezentowano poniżej w kolejności alfabetycznej względem nazwy miejscowości przywołanej w legendzie lub odtworzonej ze źródeł historycznych (dodatkowo zostaną one umieszczone równolegle w odpowiednich grupach tematycznych w sekcji -> Galeria – zbiory prywatne).

Pod nazwą miejscowości w tabeli podpięty jest link do szczegółowych informacji.
Kliknięcie na obraz matrycy powoduje jego powiększenie.

Tłoki pieczęci z ziem historycznie związanych z państwem polskim

1	kolekcja prywatna
2	BOŃCZA Urzędnik stanu cywilnego
3a	mosiądz
3b	drewno
4	okrągła Ø 25 mm
5	wypukłoryty
6	–
7	uchwyt toczony o spłaszczonej gałce
7a	80 mm
7b	73 mm, w tym skuwka 11 mm (Ø 13 mm)
7c	7 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w półotoku górnym: *POW (iat):* HRUBIESZOWSKI** w dwóch półotokach dolnych: URZĘD (nik): STANU CYWIL (nego): // PAR (afii): R (itus). G (reco):U (nicum): BOŃCZA
10	W polu pieczęci wizerunek dwugłowego orła ukoronowanego, pod wspólną koroną, z berłem i jabłkiem w szponach. Na jego piersi herb Orzeł Biały. Wizerunek ustalony dla herbu (godła) Królestwa Polskiego w 1842 .r i używany do 1858 r. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	–

1	kolekcja prywatna
2	BRONISZÓW Kościół
3a	stal
3b	stal
4	okrągła Ø 22 mm
5	wklęsłoryty
6	–
7	uchwyt o formie graniastosłupa o ośmiokątnej podstawie
7a	90 mm
7b	–
7c	–
8	–
9a	majuskuła
9b	w otoku: * SIGILLVM: ECCLESIAE: BRVNZELVALD
10	W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy podwójnym obrzeżeniem; ciągłym i perełkowym, monogram ANA. Powyżej grecka litera omega. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie perełkowe.
11	–
12	Zobacz dodatkowo: Kościół św. Anny w Broniszowie

1	kolekcja prywatna
2	CHEŁM Urzędnik stanu cywilnego
3a	mosiądz
3b	drewno
4	okrągła Ø 26 mm
5	wypukłoryty
6	–
7	uchwyt toczony o spłaszczonej gałce
7a	97 mm
7b	87,2 mm, w tym skuwka 11,8 mm (Ø 13,5) mm
7c	9,8 mm
8	na pogrubionym rancie znacznik prawidłowego ustawienia tłoka
9a	majuskuła
9b	w półotoku górnym:* POW (iat): KRASNYSTA (w): w dwóch półotokach dolnych: *URZĘ (dnik):* ST (anu) : CYWIL (nego) : // PAR (afii) : R (itus) : L (atini) : CHEŁM**
10	W polu pieczęci wizerunek dwugłowego orła ukoronowanego ze wstęgami pod wspólną koroną, z berłem i jabłkiem w szponach. Na jego piersi herb Orzeł Biały, wokół łańcuch Orderu św. Andrzeja. Wizerunek ustalony dla herbu (godła) Królestwa Polskiego w 1858 .r i używany do 1867/1868 r. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	wytwórca – Mennica Warszawska

1	kolekcja prywatna
2	GDAŃSK Zaprzysiężony próbobiorca
3a	mosiądz
3b	drewno
4	okrągła Ø 30 mm
5	wklęsłoryty
6	na rancie matrycy nr grawera 9
7	uchwyt toczony o kulistej gałce
7a	92 mm
7b	81 mm, w tym skuwka 7 mm (Ø 17 mm)
7c	9 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w otoku górnym: * ZAPRZYSIĘŻONY * w otoku dolnym : PRÓBOBIORCA w polu: *158 // G (dańskie?).* Z (akłady ?). T (?). // GDAŃSK**
10	W polu pieczęci, odzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, napis w trzech wierszach. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	na odwrocie matrycy numer ewidencyjny 80 234

1	kolekcja prywatna
2	KOŃSKIE Stanisław Aleksander Małachowski generał
3a	mosiądz
3b	drewno
4	owalna 28,5 x 25,5 mm
5	wklęsłoryty
6	–
7	uchwyt toczony o spłaszczonej gałce
7a	86 mm
7b	82 mm, w tym skuwka 12 mm (Ø 19 mm )
7c	4 mm
8	–
9a	–
9b	–
10	W polu pieczęci na gwieździe (Orderu św. Stanisława?) tarcza szwajcarska z herbem Nałęcz. Powyżej korona hrabiowska. W klejnocie, pomiędzy rogami jelenia – panna z włosami spowitymi nałęczką, trzymająca się oburącz poroża. Poniżej gwiazdy na szarfach cztery ordery: NN, Order św. Anny, Order Virtuti Militari, Order Legii Honorowej. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	Zobacz dodatkowo: Stanisław Aleksander Małachowski

1	kolekcja prywatna
2	KRAKÓW Dowództwo twierdzy Sekcja sztabowa artylerii
3a	mosiądz
3b	–
4	okrągła Ø 34 mm
5	wklęsłoryty
6	–
7	brak uchwytu
7a	3 mm
7b	–
7c	3 mm
8	–
9a	majuskuła, minuskuła
9b	w półotoku górnym: *** K (aiserlich). u (nd) K. (önigliches) FESTUNGSKOMMANDO * w półotoku górnym (wewnętrznym): ARTILLERIESTABSABT (eilung). w półotoku dolnym: IN KRAKAU**
10	W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem ciągłym, godło Cesarstwa Austrii – orzeł dwugłowy w koronie cesarskiej ze wstęgami, trzymający w szponach miecz i berło oraz jabłko, a na piersi tarczę herbową z herbem Habsburgów otoczoną łańcuchem Orderu Złotego Runa. Na zewnątrz, wokół pola legendy, podwójne obrzeżenie; romboidalne i ciągłe.
11	–
12	–

1	kolekcja prywatna
2	ŁUBKI Wójt gminy
3a	mosiądz
3b	–
4	okrągła Ø 30 mm
5	wklęsłoryty
6	na rancie matrycy znacznik poprawnego ustawienia tłoka
7	brak, trzpień do jego zamocowania
7a	30 mm
7b	23 mm
7c	7 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w polu poniżej wyobrażenia napieczetnego: ВОЙТА // ЛУБКОВСОЙ ГМИНЫ //ПЛОЦКАГО УѢЗДА
10	W polu pieczęci, wizerunek dwugłowego orła ukoronowanego ze wstęgami pod wspólną koroną, z berłem i jabłkiem w szponach. Wizerunek ustalony dla małego herbu Rosji w 1857 r. Poniżej nazwa dysponenta w trzech wierszach. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	–

1	kolekcja prywatna
2	NIWKA Komendant Ośrodka Pracy
3a	mosiądz
3b	drewno
4	okrągła Ø 30 mm
5	wklęsłoryty
6	na rancie matrycy numer grawera 7
7	uchwyt toczony o kulistej gałce
7a	90 mm
7b	81 mm, w tym skuwka 8 mm (Ø 16,5 mm)
7c	9 mm
8	na gałce uchwytu znacznik prawidłowego ustawienia tłoka
9a	majuskuła
9b	w otoku: KOMENDANT OŚR (odka). PRACY NIWKA * w polu: DLA // PAKIETÓW
10	W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, napis w dwóch wierszach. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	na odwrocie matrycy numer ewidencyjny 98 562,

1	kolekcja prywatna
2	RADYCZA Sołtys
3a	stop ołowiu i cynku
3b	drewno
4	okrągła Ø 33 mm z wypustką ponad krawędź
5	wypukłoryty
6	–
7	uchwyt toczony o spłaszczonej gałce
7a	87 mm
7b	80 mm, bez skuwki
7c	7 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w polu: SOŁTYS // WSI RADYCZA // gm (ina). PACYNA * w półotoku dolnym: *pow (iat).* GOSTYŃSKI**
10	w polu pieczęci, w górnej części, wizerunek orła wystający poza obrys okręgu wpisanego w pole matrycy, poniżej napis w dwóch wierszach. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	podobna pieczęć znajduje się w zbiorach Muzeum Mazowieckiego w Płocku.
12	niska jakość wykonania matrycy

1	kolekcja prywatna
2	SĘKOWA Mieczysław Mrazek
3a	guma
3b	drewno
4	prostokątna 22,5 x 47 mm
5	wypukłolany
6	–
7	uchwyt toczony o spłaszczonej gałce
7a	72 mm
7b	69 mm, w tym stopka 15 mm
7c	3 mm
8	na uchwycie znacznik prawidłowego ustawienia tłoka (pineska)
9a	majuskuła, minuskuła
9b	–
10	W polu pieczęci napis w trzech wierszach; w pierwszym nazwa dysponenta. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze nieregularne obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	W 1903 r. mieszkając w Sękowej M. Mrazek nabył dom w Krakowe, gdzie umieścił dzieci pod opieką swojej siostry Władysławy. Zobacz dodatkowo: Mieczysław Mrazek

1	kolekcja prywatna
2	SIANÓW Prezydium Miejskiej Rady Narodowej
3a	mosiądz
3b	drewno
4	okrągła Ø 30 mm
5	wklęsłoryty
6	na rancie matrycy numer grawera 5
7	uchwyt toczony o kulistej gałce
7a	97 mm
7b	88 mm, w tym skuwka 10 mm (Ø 30 mm)
7c	9 mm
8	na gałce uchwytu znacznik prawidłowego ustawienia tłoka
9a	majuskuła
9b	w otoku (zewnętrznym): * PREZYDIUM MIEJSKIEJ RADY NARODOWEJ * w otoku wewnętrznym: *POW (iat).* KOSZALIŃSKI // W SIENIAWIE**
10	W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, wizerunek orła, ustalony dla godła herbu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w 1955 r. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	na odwrocie matrycy numer ewidencyjny 98 562,

1	kolekcja prywatna
2	Warszawa Rada Towarzystwa Charytatywnego Guberni Warszawskiej
3a	mosiądz
3b	drewno
4	okrągła Ø 29 mm
5	wypukłoryty
6	na rancie matrycy znacznik prawidłowego ustawienia tłoka
7	–
7a	100 mm
7b	93 mm, w tym skuwka 14 mm (Ø 15 mm)
7c	7 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w otoku: *ВАРШАВ (ская)* ГУБЕРН (ия) СОВЕТ ОБЩЕСТВ (а) ПРИЗРЕНИЯ**
10	W polu pieczęci herb guberni warszawskiej (wz. 1869 r.) przedstawiający na tarczy snop zboża przecięty wpół rzeką. Nad tarczą korona cesarska. Po bokach tarczy wieniec z dębowych liści przeplatany i przewiązany u dołu wstęgą Orderu św. Andrzeja. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie perełkowe
11	–
12	po 1869 r.

1	kolekcja prywatna
2	BOULOGNE-SUR-MER [FRANCJA] NN
3a	mosiądz
3b	–
4	okrągła Ø 43 mm
5	wklęsłoryty
6	–
7	brak uchwytu
7a	6 mm
7b	–
7c	6 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w otoku: HONNEUR LÉGIONAIRE AUX BRAVES DE L’ARMÉE pod belką: *A BOULOGNELEXXVIIITHER (midor).ANXIII // XVI AOUT MDCCCIV*
10	W polu pieczęci na belce postument z wieńcami laurowymi w górnych narożnikach. Na postumencie, na tronie empire postać Napoleona z profilu w wieńcu laurowym na głowie, wręczająca odznaczenie legioniście. Za tronem stojące dwie męskie postacie, jedna w powłóczystych szatach, trzymająca tacę z odznaczeniami, druga w mundurze. Za legionistą trzy postacie żołnierzy; dragon trzymający orła legionowego, kirasjer i huzar. Pod belką napis. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	Zapis „Honneur Légionaire aux Braves de l’Armée A Boulogne le XXVIII Thermidor an XIII XVI Aout MDCCCIV” w tłumaczeniu brzmi “Wyróżnenie Legią Honorową dzielnych żołnierzy Armii w Boulogne, 28 Thermidora roku XIII, 16 sierpnia 1804 roku”. W tym dniu Napoleon (jako konsul) w obecności marszałków oraz dygnitarzy francuskich odznaczył krzyżem Legii Honorowej wszystkich tych, którzy szczególnie się zasłużyli we wszystkich dotychczasowych kampaniach. Napoleon w stosunku do armii francuskiej użył słów Wielka Armia, a dodatkowo ustanowił, że godłem wojska francuskiego zostanie orzeł.

1	kolekcja prywatna
2	SZAFARNIA Urząd Pocztowo – Telekomunikacyjny
3a	mosiądz
3b	tworzywo sztuczne
4	okrągła Ø 36 mm
5	wypukłoryty
6	–
7	uchwyt o kulistej gałce z sygnaturą M//W
7a	91 mm
7b	82 mm
7c	9 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w półotoku górnym: *** URZĄD POCZT (owo). – TELEKOM (unikacyjny). * w półotoku dolnym: SZAFARNIA**
10	W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem ciągłym, wizerunek orła ustalony dla godła herbu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w 1955 r. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	na odwrocie matrycy numer ewidencyjny 337 061, numer grawera 207, sygnatura wytwórcy: m//W, w dywizorach (gwiazdkach) nr 1″

1	kolekcja prywatna
2	WARSZAWA Ministerstwo Handlu Zagranicznego – Centralny Inspektorat Standaryzacji
3a	mosiądz
3b	drewno
4	okrągła Ø 30 mm
5	wklęskoryty
6	na rancie matrycy numer grawera 9
7
7a	92 mm
7b	82 mm, w tym skuwka 8 mm ( Ø 16 mm)
7c	10 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w otoku: *MIN (isterstwo).* HANDLU ZAGR (anicznego). CENTR (alny). INSP (ektorat). STANDARYZACJI * // 25**
10	W polu pieczęci odzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem ciągłym, wizerunek orła ustalony dla godła herbu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w 1955 r. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	na odwrocie matrycy numer ewidencyjny 180 908

1	kolekcja prywatna
2	ZBUCZYN Urzędnik stanu cywilnego
3a	mosiądz
3b	drewno
4	okrągła Ø 28 mm
5	wklęsłoryty
6	–
7	uchwyt toczony o spłaszczonej gałce
7a	91 mm,
7b	85 mm, w tym skuwka 10 mm (Ø 12 mm)
7c	6 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w półotoku górnym: *POW (iat):* SIEDLECKI w dwóch półotokach dolnych: URZ (ędnik): STA (nu): CYW (ilnego): // PAR (afii) : R (itus) : L (atini) : ZBUCZYN.**
10	W polu pieczęci wizerunek dwugłowego orła ukoronowanego, pod wspólną koroną, z berłem i jabłkiem w szponach. Na jego piersi herb Orzeł Biały. Wizerunek ustalony dla herbu (godła) Królestwa Polskiego w 1858 .r i używany do 1867/68 r. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie perełkowe.
11	–
12	–

1	kolekcja prywatna
2	ZOSINKI Sołtys
3a	mosiądz
3b	–
4	owalna 18 x 39 mm
5	wypukłoryty
6	–
7	brak uchwytu, trzpień do jego zamocowania
7a	37 mm
7b	–
7c	5 mm
8	–
9a	majuskuła
9b	w półotoku górnym: СОТСКІИ w półotoku dolnym: *ГМ (ины): ДОМБРОШИНЪ* w polu: СЕЛЕНIЯ ЗОСИНКИ
10	W polu pieczęci nazwa miejscowości. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	–

1	kolekcja prywatna
2	NIEMCY ? NN
3a	mosiądz
3b	–
4	ośmiokątna; prostokąt 20 x 17,5 mm, z uszczerbionymi narożnikami 2 mm
5	wklęsłoryty
6	–
7	brak uchwytu, trzpień do jego zamocowania
7a	20 mm
7b	–
7c	4,5 mm-
8	–
9a	–
9b	–
10	W polu pieczęci, w niebieskim polu tarczy angielskiej złoty promień. Tarcza zwieńczona hełmem z orlimi skrzydłami. W klejnocie gwiazda z promieniem. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe.
11	–
12	–