W kwietniu do Galerii Sigillarium.pl pozyskano ze zbiorów prywatnych informacje o dwunastu tłokach pieczętnych. Wśród nich znajdują się m.in. trzy z Wielkopolski, tj. Królewskiego Urzędu Ubezpieczeń z Kościana, Urzędu Budowlanego z Krotoszyna oraz Sołtysa z Trzcianki. Wśród pozostałych pieczęci na uwagę zasługują: pieczęć Magistratu w Łomży używana po 1857 r., a także pieczęć sołtysa wsi Sielce. Druga z wymienionych posiada ciekawy kształt matrycy z niespotykanym umieszczeniem na niej Orła Białego. Dla sympatyków heraldyki ciekawostką może być pieczęć szlachecka z herbem Nieczuja. Wśród znanych rodzin, które posługiwały się tym herbem można wymienić np. Grzymułtowskich, a szczególnie Krzysztofa Grzymułtowskiego (1620-1687). Był on pułkownikiem wojsk królewskich, marszałkiem sejmu nadzwyczajnego w Warszawie w 1654 r., wojewodą poznańskim w latach 1677–1687. Uczestniczył w rokowaniach pokojowych ze Szwecją w Oliwie w roku 1660 i z Rosją w Moskwie w 1686, zakończonych traktatem jego imienia (zobacz: Traktat Grzymułtowskiego). Wśród pozostałych egzemplarzy są także pieczęcie gmin wiejskich (Wałownica, Niwy), Kasy Pożyczkowo – Oszczędnościowej z miejscowości Niechłonin, zawierającej w polu pieczęci herb guberni płockiej z 1869 r. Ciekawostką jest także pieczęć K. K. Urzędu Podatkowego z Wojniłowa, miejscowości położonej na Ukrainie ok. 100 km na południe od Lwowa, ponieważ w Galerii Sigillarium.pl posiadamy już pieczęć proboszcza kościoła parafialnego z tej miejscowości. Na uwagę zasługuje także pieczęć cechu piekarzy z Łowicza z okresu II RP.
Tłoki pieczętne i stemple zaprezentowano poniżej w kolejności alfabetycznej względem nazwy miejscowości przywołanej w legendzie lub odtworzonej ze źródeł historycznych (dodatkowo zostaną one umieszczone równolegle w odpowiednich grupach tematycznych w sekcji -> Galeria – zbiory prywatne).
Tłoki pieczęci i stempli z ziem historycznie związanych z państwem polskim
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | KOŚCIAN Urząd Ubezpieczeń powiatu kościańskiego |
| 3a | mosiądz |
| 3b | drewno |
| 4 | okrągła Ø 32,5 mm |
| 5 | wypukłoryty |
| 6 | na rancie matrycy sygnatura wytwórcy TH (eodor). KAISER // BERLIN 12 |
| 7 | uchwyt toczony o kulistej gałce |
| 7a | 111 mm |
| 7b | 102 mm, w tym skuwka 6,5 mm (Ø 17 mm |
| 7c | 9 mm |
| 8 | na gałce uchwytu znacznik prawidłowego ustawienia tłoka, na szczycie uchwytu pineska z sygnaturą wytwórcy: THEODOR KAISER // BERLIN SW. 68 // Stempelfabrik |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w otoku: K (öniglich). VERSICHERUNGSAMT DES KREISES KOSTEN // IN KOSTEN |
| 10 | W polu pieczęci orzeł pruski w koronie, z berłem i jabłkiem w szponach oraz monogramem FR na piersi. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | – |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | KROTOSZYN Urząd Budowlany |
| 3a | mosiądz |
| 3b | drewno |
| 4 | okrągła Ø 31 mm |
| 5 | wklęsłoryty |
| 6 | – |
| 7 | uchwyt toczony o kulistej gałce, lakierowany na czarno |
| 7a | 106 mm |
| 7b | 107,5 mm, w tym skuwka 9 mm (Ø 16 mm) |
| 7c | 8,5 mm |
| 8 | – |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w otoku: * KÖNINGL (ich). PREUSS (isches). HOCHBAUAMT * // KROTOSCHIN |
| 10 | W polu pieczęci orzeł pruski w koronie, z berłem i jabłkiem w szponach oraz monogramem FR na piersi. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, podwójne obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | – |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | LUCIEŃ Towarzystwo Włościańskie „DOBRE” |
| 3a | mosiądz |
| 3b | – |
| 4 | okrągła Ø 31 mm |
| 5 | wypukłoryty |
| 6 | na rancie matrycy sygnatura wytwórcy [Z]. WEINKRAN[Z] // VARSOVIE |
| 7 | brak uchwytu, trzpień do jego zamocowania |
| 7a | 28,5 mm |
| 7b | – |
| 7c | 6 mm |
| 8 | – |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w polu pieczęci: ТОВАРИЩ (ество). КРЕСТЬЯНЪ // ДОБРЕ // ГМ (ина). ЛЮЦЕНЬ // ГОСТ (ыньскаго). УѢЗ (да). |
| 10 | W polu pieczęci herb guberni warszawskiej (wz. 1869 r.) przedstawiający na tarczy snop zboża przecięty wpół rzeką. Nad tarczą korona cesarska. Po bokach tarczy wieniec z dębowych liści przeplatany i przewiązany u dołu wstęgą Orderu św. Andrzeja. Poniżej wyobrażenia napieczętnego napis w czterech wierszach. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | – |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | ŁOMŻA Magistrat |
| 3a | mosiądz |
| 3b | drewno |
| 4 | okrągła Ø 32 mm |
| 5 | wklęsłoryty |
| 6 | – |
| 7 | uchwyt toczony o kulistej gałce |
| 7a | 94 mm |
| 7b | 88 mm, w tym stopka 4 mm, stanowiąca z matrycą jedną całość, skuwka 14 mm (Ø 16 mm) |
| 7c | 6 mm |
| 8 | – |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w polu poniżej obrazu napiecżetnego: МАГИСТРАТЪ ГОРОДА ЛОМЖИ. |
| 10 | W polu pieczęci wizerunek dwugłowego orła ukoronowanego ze wstęgami pod wspólną koroną, z berłem i jabłkiem w szponach. Na jego piersi tarcza z Pogonią Ruską, wokół łańcuch Orderu św. Andrzeja. Poniżej napis w dwóch wierszach. Wizerunek ustalony dla małego herbu Rosji w 1857 r. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | – |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | ŁOWICZ Cech piekarzy |
| 3a | guma |
| 3b | drewno |
| 4 | okrągła Ø 41 mm |
| 5 | wypukłolany |
| 6 | – |
| 7 | uchwyt toczony o formie odwróconego stożka |
| 7a | 80 mm |
| 7b | 77 mm, w tym stopka 22 mm, cokół 4,5 mm, stanowiące z uchwytem jednolitą całość |
| 7c | 3 mm |
| 8 | na uchwycie znacznik prawidłowego ustawienia tłoka (pineska) |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w półotoku górnym: CECH PIEKARZY w półotoku dolnym: • W ŁOWICZU • |
| 10 | W polu pieczęci dzielonym w pas, w polu górnym oddzielonym od pola legendy obrzeżeniem ciągłym, dwa precle, każdy w słup, podtrzymywane przez dwa wspięte lwy stojące na belce. Pole dolne puste. Na zewnątrz, wokół pola legendy podwójne obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | – |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | NIECHŁONIN Kasa Oszczędnościowo – Pożyczkowa |
| 3a | mosiądz |
| 3b | drewno |
| 4 | okrągła Ø 33 mm |
| 5 | wklęsłoryty |
| 6 | na rancie matrycy znacznik prawidłowego ustawienia tłoka |
| 7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce |
| 7a | 106,5 mm |
| 7b | 99,5 mm, w tym skuwka 9 mm (Ø 16 mm) |
| 7c | 7 mm |
| 8 | – |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w otoku: *НЕХЛОНИНСКАЯ ССУДО-СБЕРЕГ (ательная).КАССА МЛАВ (скаго). УѢЗ (да). ПЛОЦ (кой). ГУБ (ерни). |
| 10 | W polu pieczęci herb guberni płockiej (wz. 1869 r.) przedstawiający na tarczy dwie baszty, między którymi znajdują się dwa skrzyżowane klucze, a nad nimi trzy skrzyżowane kłosy. Nad tarczą korona cesarska. Po bokach tarczy wieniec z dębowych liści przeplatany i przewiązany u dołu wstęgą Orderu św. Andrzeja. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | – |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | NIWY Gmina |
| 3a | mosiądz |
| 3b | drewno |
| 4 | okrągła Ø 31 mm |
| 5 | wklęsłoryty |
| 6 | – |
| 7 | uchwytu toczony o kulistej gałce, lakierowany na czarno |
| 7a | 108 mm |
| 7b | 102 mm, w tym skuwka 7,5 mm (Ø 14,5 mm) |
| 7c | 6 mm |
| 8 | – |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w półotoku górnym: AMTSSIEGEL DER GEMEINDE w półotoku dolnym: KREIS BROMBERG w polu: NIWIE |
| 10 | W polu pieczęci nazwa miejscowości. Powyżej i poniżej rozeta. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | – |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | [POLSKA] P. G. |
| 3a | mosiądz |
| 3b | mosiądz |
| 4 | owalna 17 x 15 mm |
| 5 | wklęsłoryty |
| 6 | – |
| 7 | uchwyt spłaszczony o formie romboidalnej z otworem |
| 7a | 35,5 mm |
| 7b | 32,5 mm |
| 7c | 3 mm |
| 8 | – |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w polu: P. / G. |
| 10 | W polu pieczęci na tarczy owalnej herb Nieczuja. Nad tarczą korona o trzech fleuronach i dwóch pałkach. Po bokach tarczy gałązki palmowe skrzyżowane pod tarczą. |
| 11 | – |
| 12 | Herbowni: Galicz, Gastełło, Gembicki, Gębicki, Gładysz, Gładyszewski, Goły, Grabionek, Graboszewski, Grabowski, Grębarski, Gręborski, Gręboszewski, Gręboszowski, Grzymułtowski, Gulyacz, Gumiński |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | SIELCE Sołtys |
| 3a | stop ołowiu i cynku |
| 3b | drewno |
| 4 | okrągła Ø 34 mm z wypustką ponad krawędź |
| 5 | wypukłoryty |
| 6 | – |
| 7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce |
| 7a | 87 mm |
| 7b | 80 mm, bez skuwki |
| 7c | 7 mm |
| 8 | – |
| 9a | majuskuła, minuskuła |
| 9b | w polu: SOŁTYS // wsi SIELCE // gm (ina). SŁUBICE * w półotoku dolnym: pow (iat). GOSTYŃSKI |
| 10 | W polu pieczęci, w górnej części, wizerunek orła wystający poza obrys okręgu wpisanego w pole matrycy, poniżej napis w dwóch wierszach. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | podobna pieczęć znajduje się w zbiorach Muzeum Mazowieckiego w Płocku. |
| 12 | niska jakość wykonania matrycy |
| 1 | kolekcja prywatna | |
| 2 | TRZCIANKA Sołtys |
|
| 3a | mosiądz | |
| 3b | drewno | |
| 4 | okrągła Ø 30 mm | |
| 5 | wklęsłoryty | |
| 6 | na rancie matrycy znacznik prawidłowego ustawienia tłoka | |
| 7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce | |
| 7a | 87 mm | |
| 7b | 81,5 mm | |
| 7c | 5,5 mm | |
| 8 | – | |
| 9a | majuskuła | |
| 9b | w półotoku górnym: SCHULZEN AMT w polu poniżej obrazu napieczętnego: zu // TRZCIONKA. |
|
| 10 | W polu pieczęci godło Królestwa Prus – orzeł w koronie z berłem i jabłkiem w szponach oraz monogramem FWR na piersi. Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. | |
| 11 | – | |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna | |
| 2 | WAŁOWNICA Sołtys |
|
| 3a | mosiądz | |
| 3b | drewno | |
| 4 | okrągła Ø 31 mm | |
| 5 | wklęsłoryty | |
| 6 | – | |
| 7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce | |
| 7a | 95 mm | |
| 7b | 91,5 mm | |
| 7c | 4,5 mm | |
| 8 | w dolnej części uchwytu znacznik prawidłowego ustawienia tłoka | |
| 9a | majuskuła | |
| 9b | w półotoku górnym: SCHULZE ZU w polu poniżej obrazu napieczętnego: WALOWNICA |
|
| 10 | W polu pieczęci na polu ornym grabie drewniane w skos, po bokach łany zboża. Poniżej obrazu napieczętnego napis (nazwa miejscowości), pod nim dwie skrzyżowane gałązki laurowe? Na zewnątrz, wokół pola pieczęci, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. | |
| 11 | – | |
| 12 | – |
| 1 | kolekcja prywatna |
| 2 | WOJNIŁÓW [UKRAINA] Urząd Podatkowy |
| 3a | mosiądz |
| 3b | drewno |
| 4 | okrągła Ø 34 mm |
| 5 | wypukłoryty |
| 6 | – |
| 7 | uchwyt toczony o spłaszczonej gałce, lakierowany na czarno |
| 7a | 122 mm |
| 7b | 114,5 mm, w tym stopka 5 mm, cokół 9 mm, stanowiące z matrycą jednolitą całość, skuwka 8 mm (Ø 15 mm) |
| 7c | 7,5 mm |
| 8 | – |
| 9a | majuskuła |
| 9b | w półotoku górnym: * K (aiserlich). K (öniglich). STEUERAMT * w półotoku dolnym: IN WOJNIŁOW |
| 10 | W polu pieczęci, oddzielonym od pola legendy pojedynczym obrzeżeniem ciągłym, godło Cesarstwa Austrii – orzeł dwugłowy w koronie cesarskiej ze wstęgami, trzymający w szponach miecz i jabłko, a na piersi tarczę herbową z herbem Habsburgów otoczoną łańcuchem Orderu Złotego Runa. Na zewnątrz, wokół pola legendy, pojedyncze obrzeżenie ciągłe. |
| 11 | – |
| 12 | – |